fbpx

H4. Toedienen van medicijnen

Toedienen van medicijnen via het oog

Nu je de belangrijkste oogziekten kent en weet wanneer je wel en niet moet druppelen, is het ook belangrijk om te weten hoe je druppels of zalf toedient.

Je kunt op twee manieren medicijnen toedienen in het oog:

  1. Door middel van oogdruppels
  2. Door middel van oogzalf

Hieronder zullen beide methodes worden toegelicht.

Oogdruppels

Plaatselijke werking

Voor een plaatselijke werking zijn oogdruppels goed. Het is namelijk niet de bedoeling dat het lichaam de medicatie opneemt. Daarom dien je de de traanbuizen één minuut dicht te duwen met je vinger na het toedienen van de oogdruppels.

Druppels zijn steriel

De druppels worden altijd steriel afgeleverd in een druppelflesje. Deze steriele stof dient zorgvuldig te worden gebruikt, omdat het vloeistof gevoelig is voor bacteriële verontreiniging. Zorg ervoor dat de druppelvloeistof niet in aanraking komt met de huid, het slijmvlies of de oogharen (no-touchtechniek). Wanneer dit wel gebeurt, dan dien je het flesjes weg te gooien. Een verschil is wanneer je in een thuissituatie je oog, oogleden of wimpers raakt. Dan hoeft het flesje niet weggegooid te worden, maar veeg wel het oog af met een schone tissue.

Afstand houden

Door afstand te houden met het druppel zorg je ervoor dat er geen vochtzuiltje kan vormen, waarbij bacteriën uit het oog in het flesje kunnen komen.

Oogdruppels toedienen

Oogzalf

Je vindt oogzalf in kleine tubes die uitmonden tot een kleine opening. Je kunt hierbij dezelfde werkwijze als bij het oogdruppelen gebruiken. Alleen, in plaats van druppels toedienen, moet je nu een sliertje zalf in het onderste ooglid laten vallen. Door de warmte die je lichaam uitstraalt zal de zalf smelten in het oog. Hierdoor verspreid het zich in het oog. De punt van de tube mag niets aanraken!

Het toedienen van oogzalf

Gecombineerde toediening van medicatie

Wanneer een zorgvrager oogdruppels gebruikt, dan dien je eerste de oogdruppels toe te dienen. Vervolgens kun je 5 minuten later de oogzalf gebruiken.

Wat moet je doen voor toediening?

Als je wil gaan druppelen of zalven, dan dien je het oog of beide ogen goed te inspecteren op afscheiding en korstvorming. De medicatie werkt niet wanneer de ogen niet schoon zijn. Maak dan beide ogenleden (alleen dit) schoon. Gebruik hiervoor een schoon gaasje welke je met lauwwarm water heb natgemaakt. Hier moet je vanuit de buitenste ooghoek wrijven naar de neus toe en zorg ervoor dat er niet op het bovenste ooglid geduwd wordt. Bij elke streek dien je een schoon nieuw gaasje toe te passen. LET OP: gebruik nooit een watje om het oog schoon te maken, omdat het pluisjes achterlaat in het oog.

Aandachtspunten

Hieronder staan een aantal aandachtspunten waarmee je rekening moet houden met druppelen of zalven:

  • Sommige oogdruppels kunnen kortdurend een verstikkend gevoel geven en daarnaast eventueel jeuk of roodheid veroorzaken. Hierbij moet je de cliënt adviseren om niet met de handen of zakdoek in de ogen te wrijven.
  • Gebruik handschoenen wanneer het ooglid van het te druppelen oog geïnfecteerd is en/of wanneer sprake is van een infectie in het oog (de ogen). Hiermee wordt voorkomen dat de handen in contact komen met het besmette slijmvlies, oogharen of traanvocht van de cliënt, waardoor kruisinfecties kunnen ontstaan.
  • Richt niet de punt van het druppelflesje recht naar het oog, maar houd het net iets schuin, zodat bij een onverwachte beweging de punt niet in het oog prikt.
  • Druk na het oogdruppelen de traanbuis altijd (onafhankelijk van het gebruikte medicijn) ten minste 1 minuut dicht. Dit voorkomt dat het medicijn door het lichaam wordt opgenomen en voorkomt systemische bijwerkingen. Bij oogzalf hoeft de traanbuis niet dichtgedrukt te worden.
  • Wacht bij meerdere soorten oogdruppels en/of oogzalf, ten minste vijf minuten tussen de verschillende producten. Geef oogzalf altijd als laatste, in verband met de langere werking.
  • Verspreid bij gebruik van oogdruppels of oogzalf meer dan 2x per dag, de tijdstippen van gebruik zoveel mogelijk over de dag vanaf opstaan tot slapen gaan.

Complicaties

Bij oogmedicatie kunnen ook complicaties voorkomen.

  • Allergische reactie (zwelling, roodheid, irritatie). Neem kennis van de bijsluiter om te weten welke allergische reacties zich kunnen voordoen.
  • Druppel slechts één druppel per keer, anders ontstaat er overdosering.
  • Houd de traanbuis één minuut dicht na de toediening. Als er toch bijwerkingen zijn, houd dan de traanbuis drie minuten dicht.
  • Bij ernstige of aanhoudende bijwerkingen: neem contact op met oogarts.
  • Bij beschadiging van het oog door aanraking: neem contact op met de arts.

Bewaarcondities 

Oogdruppels zijn beperkt houdbaar

Iedere zorgvrager heeft zijn eigen medicatie voor het oog en zijn steriel. Daarnaast zijn oogdruppels beperkt houdbaar, want na het openen zijn ze een maand houdbaar. Het is belangrijk dat de datum van opening erop staat.

Temperatuur van toediening

De oogdruppels dienen op kamertemperatuur worden toegediend. Hierdoor moet je oogdruppels uit de koelkast even verwarmen. Het verwarmen doe je door het flesje 5 minuten in je handen te rollen, want hierdoor ontstaat er warmte van de handen door wrijving.

Controleren van etiket

Het etiket controleren is bij oogdruppels erg belangrijk, want druppelen met verkeerde vloeistoffen kan ernstige gevolgen hebben.

Referenties

Ga terug naar