Behandeling

Behandeling acute nierfunctiestoornissen

De behandeling van nierfunctiestoornissen is afhankelijk van hoe groot de schade is aan de nieren en de symptomen die iemand ervaart. Ook maakt het verschil of de nierfunctiestoornissen acuut zijn ontstaan of er een langzame (chronische) verslechtering is.

Bij acute nierfunctiestoornissen is er afhankelijk van de oorzaak, vaak nog mogelijkheid om de nierfunctie (deels) te herstellen. Het is daarbij wel heel belangrijk om zo snel mogelijk te onderzoeken wat de onderliggende oorzaak is en deze te behandelen. Daarnaast moet de balans van zouten, bloedcellen, eiwitten en vocht in de circulatie goed gemonitord en behandeld worden. Als deze balans te erg verstoord is kan er een verzuring van het bloed plaatsvinden, wat levensbedreigend kan zijn. Bij een forse ontregeling kunnen er gevaarlijke complicaties optreden. Denk aan een te hoog kalium of het vasthouden van te veel vocht in het lichaam (overvulling). Deze symptomen kunnen ervoor zorgen dat het nodig is dat er een opname op de intensive care plaatsvindt. Hier kan een goede monitoring en behandeling plaatsvinden. Afhankelijk van de oorzaak, kunnen er diverse medicamenteuze behandelingen ingezet worden. Soms kan het ook nodig zijn om tijdelijk te dialyseren, zodat de afvalstoffen snel uit het lichaam verwijderd kunnen worden.

Behandeling chronische nierfunctiestoornissen

Als acute nierfunctiestoornissen zicht niet herstellen, kan het zijn dat er sprake blijft van chronische nierfunctiestoornissen of nierschade.

De behandeling van chronische nierfunctiestoornissen kent verschillende fases. De nieren hebben veel overcapaciteit, maar als er sprake is van chronische nierschade is behandeling noodzakelijk. Behandeling is gericht op het behouden van de nierfunctie en voorkomen dat de nierschade verergert.

Bij chronische nierschade is de huisarts vaak degene die start met de behandeling. Bij ernstige progressieve van de nierschade of vermoeden van een specifieke nierziekte, zal de huisarts doorverwijzen naar een specialist. De internist nefroloog is de specialist in het ziekenhuis waar een zorgvrager dan onder behandeling komt.

Allereerst zal de behandeling altijd bestaan uit de behandeling van de onderliggende oorzaak. Bijvoorbeeld bij diabetes mellitus en een hoge bloeddruk (hypertensie). De behandeling wordt altijd aangepast aan de situatie van de zorgvrager en diens wensen. Hierbij is een goede samenwerking tussen de arts en zorgvrager van groot belang.

Daarnaast wordt er gestart met voorlichting over leefstijladviezen, dieet en soms medicijnen. Met leefstijladvies wordt bedoeld dat het aan te raden is om naar een gezond gewicht te streven en voldoende te bewegen. Ook is het belangrijk dat zout (natrium) inname beperkt wordt, maximaal 6 gram per dag. Er wordt gekeken naar de medicatie die een zorgvrager gebruikt. Medicatie die schadelijk is voor de nieren worden afgeraden of gestopt, denk hierbij aan NSAID’s (ibuprofen, naproxen etc.) Door het regelmatig uitvoeren van bloed en urineonderzoek, kan bijgehouden worden hoe het verloop van de ziekte is.

Als de nierschade erger wordt, kunnen er ook meerdere klachten ontstaan, behandeling bestaat dan ook uit het proberen deze klachten zo goed mogelijk te bestrijden.

Als de nierfunctie minder dan 15% is, is er sprake van ernstig nierfalen. De nieren kunnen dan zelf onvoldoende het bloed filteren. Als er dan geen adequate behandeling plaats vindt, zal de zorgvrager uiteindelijk overlijden aan het nierfalen.

Bij ernstig nierfalen zijn er verschillende behandelopties: dialyse, niertransplantatie en conservatieve behandeling. Per zorgvrager is het verschillend voor welke behandeling gekozen wordt en wanneer deze start. Conservatieve behandeling wil zeggen dat er geen nierfunctie vervangende behandeling plaatsvindt, maar alleen behandeling door middel van medicatie en een dieet. Vaak is er dan ook sprak van een vochtbeperking.

Referenties

• Abrahams, A., Eck van der sluisj, A., Haasdijk, L., Timmerman, S., & Vonk, S. (2021, juni 17). Peritoneale dialyse. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/print/16-peritoneale-dialyse
• Abrahams, A., van Eck van der Sluijs, A., Oudman, I., & Vonk, S. (2021, juni 16). Wat is dialyse? Opgehaald van nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/154-dialyse-behandeling-bij-nierfalen/197-wat-is-dialyse
• Bastiaansen, C., Jochems, A., Jungen, I., & Tervoort, M. (2007). Anatomie en Fysiologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
• Bemelman, F., Berger, S., van den Bosch, G., & Mol, L. (2018, mei 22). Niertransplantatie. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/8-niertransplantatie
• Bos, W., Douma, C., & van der Weerd, N. (2021, april 13). Welke behandeling krijgt u bij nierfalen. Opgehaald van nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/6-behandeling-bij-chronische-nierschade-en-nierfalen/164-behandeling-bij-nierfalen/3026-welke-behandeling-krijgt-u-bij-nierfalen
• de Bruin – Heil, H., ter Horst – Kerkhof, E., Boldewijn, H., & Koopman, M. (2018). Leerboek dialyseverpleegkundige. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
• De Grauw, W., De Leest, K., Schenk, P., Scherpbier-De Haan, N., Tjin-A-Ton, J., Tuut, M., & Van Balen, J. (2018, april). Chronische nierschade. Opgehaald van Nederlands huisartsen genootschap (NHG): https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/chronische-nierschade#volledige-tekst-aanvullend-onderzoek
• De Grauw, W., De Leest, K., Schenk, P., Scherpbier-De Haan, N., Tjin-A-Ton, J., Tuut, M., & Van Balen, J. (2018, april). Chronische nierschade. Opgehaald van Nederlands Huisartsen Genootschap: https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/chronische-nierschade
• Gregoire, L., van Straaten – Huygen, A., & Trompert, R. (2011). Anatomie en fysiologie van de mens. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.
• Klok, P., Klok-Donker, H., & Eelink-Klok, C. (2004). Klein geneeskundig woordenboek. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
• Leenders, R., Oudman, I., & Rotmans, J. (2021, juni 23). Hemodialyse. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/print/17-hemodialyse
• Nederlands internisten vereniging. (2017, mei 9). Acute nierinsufficientie. Opgehaald van Het acute boekje: https://www.hetacuteboekje.nl/hoofdstuk/nefrologie/acute_nierinsufficientie.html
• nieren.nl. (2018). Behandeling bij chronische nierschade en nierfalen. Opgehaald van nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/6-behandeling-bij-chronische-nierschade-en-nierfalen/202-behandeling-bij-chronische-nierschade
• Nieren.nl. (2018, maart 26). Echo en scan. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/86-diagnose-onderzoek-bij-chronische-nierschade/69-echo-en-scan
• Nieren.nl. (2018). Symptomen van chronische nierschade. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/24-symptomen-van-chronische-nierschade
• Nieren.nl. (2019, oktober 18). Hoe werken uw nieren. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/1-als-uw-nieren-niet-goed-meer-werken/5-hoe-werken-uw-nieren
• Nieren.nl. (2020, november 6). Nierbiopsie. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/25-onderzoek-en-diagnose-bij-chronische-nierschade/86-diagnose-onderzoek-bij-chronische-nierschade/70-nierbiopsie
• Nierstichting. (sd). Dialyse. Opgehaald van Nierstichting: https://nierstichting.nl/leven-met-een-nierziekte/dialyse/
• Nierstichting. (sd). Niertransplantatie. Opgehaald van Nierstichting: https://nierstichting.nl/leven-met-een-nierziekte/niertransplantatie/
• Thuisarts. (2021, april 1). Ik heb nierschade. Opgehaald van Thuisarts.nl: https://www.thuisarts.nl/nierschade/ik-heb-nierschade