Opzuignaald

Als verzorgende of verpleegkundige heb jij veel te maken met de vaardigheid Injecteren. Het is bij deze voorbehouden handeling heel belangrijk dat jij deze nauwkeurig uitvoert. Omdat wij merken dat veel zorgverleners vragen hebben rondom de opzuignaald en het gebruik hiervan, hebben wij hierover bij Zuster-055 een blog geschreven. Lees hier alles over opzuignaalden!

Injecteren

Wanneer je gaat injecteren, injecteer je met behulp van een injectiespuit en injectienaald vloeistof (medicijnen) in het lichaam. Injecteren kan op diverse manieren. Zo kan je injecteren in de spier (intramusculair), in het onderhuids bindweefsel (subcutaan), in de ader (intraveneus) en onder de huid (intracutaan).

Indicaties

Er zijn verschillende redenen (indicaties) waarom er gekozen wordt om te injecteren. Dit kan zijn:

  • Als medicijnen snel via het bloed moeten gaan werken.
  • Als de zorgvrager niet meer instaat is om zelf medicijnen te slikken, bijvoorbeeld bij bewustzijnsdaling, slikproblemen.
  • Als er een constante spiegel in het bloed nodig is. Bijvoorbeeld bij insuline of bij pijnmedicatie.

Wanneer wel en wanneer niet een opzuignaald

Gebruik een :

  1. Bij vloeistoffen met een etsende werking die niet in aanraking met de huid mogen komen.
  2. Als de injectie niet in de omgeving van jouw zorgvrager klaargemaakt wordt.

Wat wordt er verstaan onder bijtende en etsende vloeistoffen:

  • Cytostatica
  • Sommige antibiotica
  • Ijzer
  • Fenytoïne
  • Theophulline
  • Tauredon
  • Hepatitis B

Conclusie; Ben jij bij de zorgvrager op de kamer of in het appartement en maak je daar de injectie klaar en dien je de injectie gelijk toe, dan is er GEEN opzuignaald nodig. Je kan dan de vloeistof opzuigen en injecteren met dezelfde naald. Heb je een kant en klare injectie, dan is dit natuurlijk niet van toepassing. Bij uitzondering (bovenstaande genoemde punten) dan is er wel een opzuignaald nodig.

Opzuignaald

Gebruik van veiligheidsnaalden

Sinds januari 2010 is er een EU-richtlijn van kracht, die het voorkomen van prikaccidenten en veilig werken benadrukt. In Nederland heeft de richtlijn geleid tot een wijziging in het Arbeidsomstandighedenbesluit. Naast het verbod op recappen, het gebruik van de juiste naaldencontainers, wordt het gebruik van veiligheidsnaalden verplicht.

Veiligheidsnaald

Soorten veiligheidsnaalden

Er zijn verschillende soorten veiligheidsnaalden:

  • Injectienaalden waarbij de naald na de prikhandeling automatisch terug in de spuit schiet.
  • Injectienaalden waar het beschermkapje aan de naald vast zit. Het beschermkapje is met een duimbeweging over de naald te klikken, waarbij de duim veilig achter de naaldpunt blijft.
  • Injectienaalden waarbij een naaldhuls handmatig over de naald getrokken kan worden zonder de naald aan te raken.

Veilige opzuignaalden

Opzuignaalden zijn dikker en langer (diameter: 0,9-1,2 mm x lengte: 38-50 mm); de naalden met een lengte van 50 mm zijn vooral geschikt, omdat ze tot de bodem van een ampul reiken. Er zijn veilige stompe opzuignaalden speciaal voor het optrekken van vloeistoffen. De naald heeft een slijping van 40° en is daarmee scherp genoeg om door rubber stoppers te prikken maar kan met de slijping niet door de huid.

Veilige opzuignaald met een filter

Er zijn veilige stompe opzuignaalden met een filter. Ook zijn er flexibele ‘naalden’ met een filter. Het gebruik van een opzuignaald met een filter wordt aanbevolen bij:

  • Het risico op glassplinters in de injectievloeistof wanneer injectievloeistof uit een glazen ampul wordt opgetrokken.
  • Gevaar voor het optrekken van kristallen / partikels bij moeilijk oplosbare injectievloeistoffen (bv. stollingsfactoren).

Opzuignaald met filter

Is er een uitvoeringsverzoek nodig?

Met ingang van 1 juli 2019, is de richtlijn voor uitvoeringsverzoeken gewijzigd. Voor injecteren is WEL een uitvoeringsverzoek nodig. Het valt onder de voorbehouden handelingen.

Meer weten over injecteren?

Misschien dat je onze e-learning injecteren interessant vindt? Je vindt hem hier:

Referenties

4 Comments

  1. Goedemorgen,
    Ik heb een vraag. Wij gebruiken opzuignaalden met een filter om bijv. dexa en ondansetron op te zuigen uit glazen ampullen. Daarna halen we de naald eraf en pakken we een normale opzuignaald om het in een zakje nacl te spuiten. Is dat wel nodig? Men zegt dat je anders het evt. glas in de filter alsnog in het zakje spuit.
    En weet u misschien op welk wetenschappelijk onderzoek het gebruik van filternaalden gebaseerd is?

    Vr. groet, Karina

    Antwoord

    1. Goedenavond Karina,

      Hartelijk dank voor je bericht. Wat een leuke vraag!

      Een opzuignaald met een filter kan je in de volgende situaties gebruiken:
      1: Bij het optrekken van injectievloeistof uit een glazen ampul. Hierdoor vermindert het risico op optrekken van glassplinters na openbreken van de ampul.
      2: Bij het optrekken van moeilijk oplosbare medicijnen (bijvoorbeeld stollingsfactoren), vanwege het gevaar voor het optrekken van kristallen/partikels.
      3: Wanneer de fabrikant van de injectievloeistof het aanbeveelt. Vaak wordt dan de filternaald meegeleverd met de injectievloeistof.

      Het is niet nodig om de oude opzuignaald te verwijderen en een nieuwe erop te plaatsen. Het kan en mag met één dezelfde opzuignaald. Zie hiervoor de protocollen Infuuszak met medicijn klaarmaken en injecite- en opzuignaalden in VILANS. Het protocollensysteem waarna je moet werken.

      De referenties die daarbij horen:
      1. Joo, G.E., Sohng, K.Y., & Park, M.Y. (2016). The effect of different methods of intravenous injection on glass particle contamination from ampules. SpringerPlus, 5(1), 15.
      2. Hemingway, C.J., Malhotra, S., Almeida, M., Azadian, B., & Yentis, S.M. (2007). The effect of alcohol swabs and filter straws on reducing contamination of glass ampoules used for neuroaxial injections. Anaesthesia, 62(3), 286–288.
      3. Richtlijnwerkgroep VTMG (2022). Handreiking Voor toediening gereedmaken (VTGM). Utrecht: V&VN/NVZA.
      4. Werkgroep Infectie Preventie. (2011). Hygiënerichtlijnen bij toediening van medicatie en vloeistoffen via injectie (ZH). Leiden: WIP.

      Met vriendelijke groet,
      Daphne Verbeet
      Algemeen directeur Zuster-055
      Docent – Ateur – Zorgverlener

      Antwoord

    1. Goedenavond Anna,

      Hartelijk dank voor het reageren op één van onze blogs. Wat leuk dat je deze gelezen hebt.

      Om te voorkomen dat er luchtbellen in een injectie komen bij het gebruik van een olieachtige vloeistof met een flacon met een rubberen aanprikpunt, kun je de volgende stappen volgen:

      Voorbereiding
      – Zorg dat alle benodigde materialen binnen handbereik zijn: spuit, naald, flacon met olieachtige vloeistof, alcohol, gaasje.
      – Was je handen grondig en gebruik zo nodig handschoenen.

      Inspectie van de flacon
      – Controleer of het rubberen aanprikpunt van de flacon intact is en vrij van verontreinigingen.

      Desinfectie van het aanprikpunt
      – Veeg het rubberen aanprikpunt van de flacon af met een alcoholdoekje voordat je de naald invoert.

      Lucht uit de spuit halen
      – Houd de spuit rechtop met de naald omhoog en tik voorzichtig tegen de zijkant om eventuele luchtbellen naar boven te laten stijgen. Druk vervolgens langzaam op de spuitzuiger om overtollige lucht vrij te geven.

      Naald inbrengen
      – Steek de naald recht door het midden van het rubberen aanprikpunt. Zorg ervoor dat de naald volledig in de vloeistof zit.

      Langzaam vloeistof optrekken
      – Trek de zuiger van de spuit langzaam terug. Vermijd snelle bewegingen die luchtbellen kunnen veroorzaken. Houd de naaldpunt onder het vloeistofniveau om de kans op luchtbellen te verminderen.

      Controleren op luchtbellen
      – Na het optrekken van de gewenste hoeveelheid vloeistof, controleer je de spuit op luchtbellen. Tik indien nodig voorzichtig tegen de zijkant van de spuit om luchtbellen naar boven te laten komen.

      Verwijderen van luchtbellen
      – Als je luchtbellen ziet, duw dan voorzichtig op de zuiger totdat de lucht uit de spuit is verdwenen.

      Door deze stappen zorgvuldig te volgen, kun je de kans op luchtbellen in de injectie minimaliseren bij het gebruik van een olieachtige vloeistof met een flacon met een rubberen aanprikpunt.

      Kun je wat met deze informatie?

      Met vriendelijke groet,
      Daphne Verbeet
      (Zorgverlener, docent, auteur)

      Antwoord

Reageer

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.