Diagnostiek

Laboratoriumonderzoek

Er zijn verschillende onderzoeken mogelijk om vast te stellen of er sprake is van een verminderde nierfunctie en de mogelijke oorzaken hiervan.

Hoe de nierfunctie is kan vastgesteld worden met een laboratoriumonderzoek. Er wordt dan bloed afgenomen en er kan urineonderzoek worden gedaan.

Uit het bloed worden het natrium en kalium bepaald, dit zijn zouten die door de nieren uit het bloed gefilterd worden. Daarnaast wordt er ook gekeken naar het ureum en kreatinine dit zijn afvalstoffen die de nieren uit het bloed filteren. De hoogte van de concentratie van deze stoffen in het bloed, zegt iets over hoe goed de nieren werken. Hoe hoger de waarde in het bloed, hoe minder goed de nierfunctie is.

Daarnaast is er ook nog de EGFR waarde, deze waarde geeft aan hoeveel bloed de nieren per minuut kunnen filteren. In onderstaande tabel staan de waardes en welke vorm van nierfalen daarbij hoort (Bron: De Grauw, et al., Chronische nierschade, 2018)

Uit de urine kunnen ook verschillende stoffen bepaald worden, de stoffen waar met name naar gekeken wordt bij nierschade zijn: kreatinine en het eiwit albumine. Bij een verhoogde albumine hoeveelheid in de urine, kan er sprake zijn van nierschade.

Het aanvragen van de laboratoriumonderzoeken kan gedaan worden door de huisarts. Als het nodig is verwijst de huisarts iemand door naar een nefroloog. Dit is een specialist op het gebied van nierziekten.

Vervolgonderzoek

Als in het laboratoriumonderzoek blijkt dat er sprake is van een verminderde nierfunctie, kunnen er een aantal vervolgonderzoeken gedaan worden. Dit om de oorzaak van nierfalen en de toestand van de nieren te onderzoeken. Beeldvormend onderzoek in de vorm van een echo of een scan, maakt de nieren, urineleiders en blaas zichtbaar.

Echo

Met een echo wordt de structuur van de organen in beeld gebracht met behulp van geluidsgolven. Tijdens het onderzoek wordt er met een echoapparaat over de rug en buik heengegaan. De geluidgolven uit het apparaat weerkaatsen op de weefsels. Hierdoor ontstaat er een zwart-wit beeld op het scherm. De echo maakt duidelijk hoe de nieren er uit zien en ook of de urine goed kan weglopen. Soms zijn nierstenen zichtbaar op de echo. Als de nieren een langere tijd niet goed werken, kunnen ze kleiner worden. Er is dan sprake van een verschrompelde nier.

CT scan

Als een echo niet voldoende uitsluitsel geeft, kan er gekozen worden voor een CT-scan. Door middel van röntgenstralen maakt de scanner verschillende afbeeldingen van het lichaam. Deze worden door een computer samengevoegd tot een dwarsdoorsnede van het lichaam. Soms is het nodig om contrastvloeistof toe te dienen, om de organen beter zichtbaar te maken.

Nierbiopsie

Wanneer er onderzoek gedaan moet worden naar de functie van het nierweefsel, kan er een nierbiopsie uitgevoerd worden. Er wordt dan, onder verdoving, met een naald een klein stukje weefsel uit de nier gehaald. Dit wordt in het laboratorium onderzocht door een patholoog.

Als het nodig is om een nierbiopt te doen, wordt iemand kort opgenomen in het ziekenhuis. Dit is nodig, omdat er een risico is op een bloeding na een nierbiopt.

Referenties

• Abrahams, A., Eck van der sluisj, A., Haasdijk, L., Timmerman, S., & Vonk, S. (2021, juni 17). Peritoneale dialyse. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/print/16-peritoneale-dialyse
• Abrahams, A., van Eck van der Sluijs, A., Oudman, I., & Vonk, S. (2021, juni 16). Wat is dialyse? Opgehaald van nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/154-dialyse-behandeling-bij-nierfalen/197-wat-is-dialyse
• Bastiaansen, C., Jochems, A., Jungen, I., & Tervoort, M. (2007). Anatomie en Fysiologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
• Bemelman, F., Berger, S., van den Bosch, G., & Mol, L. (2018, mei 22). Niertransplantatie. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/8-niertransplantatie
• Bos, W., Douma, C., & van der Weerd, N. (2021, april 13). Welke behandeling krijgt u bij nierfalen. Opgehaald van nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/6-behandeling-bij-chronische-nierschade-en-nierfalen/164-behandeling-bij-nierfalen/3026-welke-behandeling-krijgt-u-bij-nierfalen
• de Bruin – Heil, H., ter Horst – Kerkhof, E., Boldewijn, H., & Koopman, M. (2018). Leerboek dialyseverpleegkundige. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
• De Grauw, W., De Leest, K., Schenk, P., Scherpbier-De Haan, N., Tjin-A-Ton, J., Tuut, M., & Van Balen, J. (2018, april). Chronische nierschade. Opgehaald van Nederlands huisartsen genootschap (NHG): https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/chronische-nierschade#volledige-tekst-aanvullend-onderzoek
• De Grauw, W., De Leest, K., Schenk, P., Scherpbier-De Haan, N., Tjin-A-Ton, J., Tuut, M., & Van Balen, J. (2018, april). Chronische nierschade. Opgehaald van Nederlands Huisartsen Genootschap: https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/chronische-nierschade
• Gregoire, L., van Straaten – Huygen, A., & Trompert, R. (2011). Anatomie en fysiologie van de mens. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.
• Klok, P., Klok-Donker, H., & Eelink-Klok, C. (2004). Klein geneeskundig woordenboek. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
• Leenders, R., Oudman, I., & Rotmans, J. (2021, juni 23). Hemodialyse. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/print/17-hemodialyse
• Nederlands internisten vereniging. (2017, mei 9). Acute nierinsufficientie. Opgehaald van Het acute boekje: https://www.hetacuteboekje.nl/hoofdstuk/nefrologie/acute_nierinsufficientie.html
• nieren.nl. (2018). Behandeling bij chronische nierschade en nierfalen. Opgehaald van nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/6-behandeling-bij-chronische-nierschade-en-nierfalen/202-behandeling-bij-chronische-nierschade
• Nieren.nl. (2018, maart 26). Echo en scan. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/86-diagnose-onderzoek-bij-chronische-nierschade/69-echo-en-scan
• Nieren.nl. (2018). Symptomen van chronische nierschade. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/24-symptomen-van-chronische-nierschade
• Nieren.nl. (2019, oktober 18). Hoe werken uw nieren. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/1-als-uw-nieren-niet-goed-meer-werken/5-hoe-werken-uw-nieren
• Nieren.nl. (2020, november 6). Nierbiopsie. Opgehaald van Nieren.nl: https://www.nieren.nl/bibliotheek/25-onderzoek-en-diagnose-bij-chronische-nierschade/86-diagnose-onderzoek-bij-chronische-nierschade/70-nierbiopsie
• Nierstichting. (sd). Dialyse. Opgehaald van Nierstichting: https://nierstichting.nl/leven-met-een-nierziekte/dialyse/
• Nierstichting. (sd). Niertransplantatie. Opgehaald van Nierstichting: https://nierstichting.nl/leven-met-een-nierziekte/niertransplantatie/
• Thuisarts. (2021, april 1). Ik heb nierschade. Opgehaald van Thuisarts.nl: https://www.thuisarts.nl/nierschade/ik-heb-nierschade